
Dieta dla diabetyka, czyli co powinien jeść cukrzyk?
Coraz więcej osób boryka się z cukrzycą, która może być wrodzona lub nabyta. Wiele czynników wpływa na rozwój tego schorzenia, ma ścisły związek z nadwagą i otyłością, co wiąże się z koniecznością zredukowania masy ciała. Nieleczona cukrzyca przyczynia się do coraz większego pogorszenia zdrowia, pojawiania różnych objawów, obniżenia jakości życia. Cukrzyk musi pilnować tego, co je, w jakich ilościach, jak często i nawet o jakich porach. Za pomocą optymalnego żywienia i aktywności fizycznej można uchronić się przed groźnymi powikłaniami cukrzycy i cieszyć życiem. Dieta dla diabetyków musi zostać odpowiednio dobrana do indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia pacjentów. Pora zastanowić się nad tym, co powinien jeść cukrzyk, a czego unikać, aby nie pogorszyć stanu swojego zdrowia.
Dieta dla diabetyka – o czym należy pamiętać?
Nie ma jednej uniwersalnej diety dla cukrzyka, która może być stosowana przez każdego chorego. Trzeba ją opracować indywidualnie, biorąc pod uwagę szereg czynników, łącznie z wiekiem, płcią, stanem zdrowia, wzrostem, masą ciała, prowadzonym trybem życia itd. Znaczenie ma zjadanie regularnych posiłków – obowiązuje zasada mniej, ale częściej, od czterech do sześciu razy dziennie. Istotne jest to, aby nie dopuszczać do zbyt dużego spadku ani wzrostu stężenia cukru we krwi, powinien utrzymywać się on na stałym poziomie. Obliczyć trzeba zapotrzebowanie energetyczne, czyli kaloryczność posiłków. Stworzenie odpowiedniego jadłospisu zostaje utrudnione w przypadku chorób współistniejących typu otyłość czy nadciśnienie tętnicze krwi. Przy nadwadze konieczne jest zredukowanie masy ciała, czyli utrzymywanie deficytu kalorycznego. Cały proces odchudzania musi być oczywiście powolny i stale monitorowany.
Co jest najważniejsze w diecie cukrzycowej?
W diecie cukrzyka największym problemem są węglowodany, czyli cukry. Są podstawą jadłospisu, ale muszą mieć odpowiednią formę. Wystrzegać należy się węglowodanów prostych, które zastępuje się złożonymi, obfitującymi w błonnik pokarmowy. Kluczowe jest także to, aby pokarmy miały niski indeks glikemiczny (poniżej 55). Stosuje się pełnoziarniste produkty zbożowe i niskowęglowodanowe warzywa, uważając z tymi skrobiowymi. Unikać powinno się produktów spożywczych o wysokim indeksie glikemicznym, czyli powyżej 70. Cukry proste mogą stanowić nie więcej niż 10% całkowitej wartości energetycznej diety cukrzyka. Nie powinno się sięgać po produkty zawierające rafinowany cukier, miód, słodycze, ciasta, cukierki, słodzone napoje. Uważać trzeba też z fruktozą, dlatego jedzenie wysokocukrowych owoców jest niewskazane – np. bananów, daktyli, winogron, suszonych owoców, gruszek.
Z czego powinna składać się dieta dla diabetyka?
W diecie cukrzyka istotnym elementem jest błonnik pokarmowy, który obniża glikemię poposiłkową, zapewnia uczucie sytości na dłużej, chroni przed wilczymi napadami głodu i ciągłą chęcią podjadania czegoś słodkiego. Idealne będą wobec tego produkty pełnoziarniste, płatki zbożowe i owsiane, otręby, rośliny strączkowe, warzywa, owoce. Węglowodany to jedno, ale ważna jest też podaż białka, która powinna wynosić od 15 do 20% dziennego zapotrzebowania kalorycznego.
W jadłospisie powinny znaleźć się chude kawałki mięsa drobiowego, indyczego. Można śmiało osiągać po ryby, chudy nabiał, jaja, rośliny strączkowe. W zależności od stanu zdrowia i masy ciała, tłuszcze w diecie cukrzyka powinny stanowić od 25 do 40% całkowitej wartości energetycznej. Muszą być to jednak zdrowe, jak najmniej przetworzone tłuszcze roślinne – odzwierzęce należy ograniczyć do minimum, szczególnie przy schorzeniach układu krążenia. Dominować powinny jednonienasycone kwasy tłuszczowe, a pozostałą część stanowić wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Idealnie sprawdzą się tłuste ryby morskie, oliwa z oliwek, olej rzepakowy, lniany i z orzechów włoskich. Ograniczyć powinno się spożycie soli, do maksymalnie łyżeczki na dzień.
Dieta dla diabetyka – polecane produkty:
- chleb razowy,
- chleb graham,
- kasze gruboziarniste,
- płatki zbożowe,
- ryż brązowy,
- makaron razowy,
- brokuły,
- cukinia,
- cykoria,
- kalafior,
- kapusta pekińska,
- ogórek, papryka,
- pomidor,
- por,
- rzodkiewka,
- sałata,
- szparagi,
- szpinak,
- agrest,
- borówki,
- brzoskwinia,
- grejpfrut,
- gruszki,
- jabłka,
- jeżyny,
- maliny,
- mandarynki,
- pomarańcze,
- porzeczki,
- truskawki,
- wiśnie,
- mleko,
- jogurty,
- kefiry,
- maślanki i serwatki,
- indyk,
- kurczak,
- królik,
- cielęcina,
- chuda wołowina i wieprzowina,
- ryby morskie,
- jaja.